بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین والصلاه والسلام على خیر الانام المصطفی ابی القاسم محمد واله الطاهرین لا سیما بقیه الله فى الارضین .
قال الله تعالی : وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ وَسَتُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَهِ فَیُنَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (١٠۵ التوبه )
وقال تعالی :وَلِکُلٍّ دَرَجَاتٌ مِمَّا عَمِلُوا وَمَا رَبُّکَ بِغَافِلٍ عَمَّا یَعْمَلُونَ ( ٣٢ الانعام )
✅ حوزه پیشرو وسرامد
حوزه علمیه قم بهمثابه موتور محرکه تمدن نوین اسلامی و مجمع نمایندگان طلاب بهمثابه شبکه واسط تحرکآفرین درونی و پیشران بیرونی حوزه است. برای تبیین نقش راهبردی مجمع نمایندگان طلاب وفضلای حوزه های علمیه در مسیر جهاد تمدنی ؛ توجه به هفت محور ذیل حائز اهمیت است
یکم _ جایگاه راهبردی مجمع نمایندگان طلاب وفضلای حوزه علمیه قم
مجمع نمایندگان طلاب نهاد میانسطحی میان مرجعیت و طلاب است که ظرفیتهای شخصیتمحور، سازمانمحور و آیندهنگر دارد. سه شاخصه بنیادین برای بازتعریف عملکرد مجمع قابل طرح است :
عبور از ساختارگرایی و ورود به عرصه مدیریت تحول.
فعالیت شبکهای، مسئلهمحور و پاسخگو به نیازهای طلاب.
برنامهمحور شدن مجمع در قالب مأموریتهای تمدنی.
نتیجهگیری:
مجمع باید از حالت منفعل، همایش محور و صنفی خارج شده و به نهاد نقش افرین کنشگر راهبردی در باز مهندسی تحول حوزه در کنار نهادهای متولی امر حوزه وبزرگان حوزه تبدیل شود.
دوم . جهاد تمدنی؛ مأموریت تاریخی و مورد تاکید حوزه علمیه
جهاد تمدنی، شکل عالی و متعالی از جهاد در عصر غیبت است که بر سه محور استوار است:
مرزبانی دین: با رصد مستمر وضعیت فکری و امنیت اعتقادی جامعه.
جهاد تبیین: از طریق تقویت گفتمان انقلاب اسلامی، مقابله با جنگ روایتها.
جهاد مقاومت: در برابر استعمار، صهیونیسم، و استبداد داخلی و بینالمللی.
جهاد تمدنی در حقیقت ؛ مأموریت ذاتی حوزه، نه پروژهای مقطعی است و باید در قالب نظاموارهای فقهی، اجتماعی و فرهنگی تحقق یابد.
سوم. مأموریت حوزه در عصر افول تمدن غرب
با تحلیل مقایسهای، در می یابیم ؛ افول تمدن غرب نشانهای از پایان بقاء تمدن مادی غرب است و نقطه مقابل آن، رویش تمدن اسلامی در پرتو انقلاب اسلامی اغاز شده است . حوزه علمیه باید نقش سهگانهای ایفا کند:
بازتولید علمی اسلام ناب محمدی.
هدایت نخبگان و جامعه در مسیر تمدنسازی.
ایجاد شبکه تمدنی در سطح امت اسلامی.
چهارم _ پیشرانهای تمدنسازی در حوزه علمیه
هشت پیشران اصلی تمدنسازی عبارتاند از:
پیشران های
۱. جهاد تمدنی ترکیب بین مرزبانی، تبیین، و مقاومت
۲. اجتهاد زمانمندتحول در فقه نظامساز و تمدنساز
۳. نهادسازی خروج از وضعیت منفعل نهادی
۴. ولایت فقیه رهبری الهی و تمدنآفرین
۵. مرجعیت علمی جهانی صدور فکر و نظام اندیشهای حوزه
۶. ظرفیت مردمی پیوند حوزه با نیروهای جهادی و مردمی
۷. تحول آموزشی/پژوهشی بهرهگیری از فناوریهای نو، هوش مصنوعی و علوم انسانی اسلامی
۸. گفتمان عاشورا و اربعین ابزار امتسازی، هویتسازی و حرکت جهانی
پنجم _ مأموریتهای هفتگانه مجمع نمایندگان طلاب
مجمع نمایندگان طلاب وفضلای حوزه علمیه ؛ ناظر، هدایتگر و حامی طلاب در مسیر تمدنسازی است و هفت مأموریت کلیدی را می توان برای ان شمرد:
تقویت بنیه علمی طلاب و حمایت از استعدادهای برتر.
پیشگامی در جهاد تبیین.
برگزاری جلسات اخلاقی و تربیتی.
رصد میدانی دغدغهها و نیازهای طلاب.
ترویج فرهنگ شهادت و ایثار.
حل مسائل حوزه و جامعه در قالب قرارگاههای تخصصی.
جهانیسازی تبلیغ و تربیت طلاب بینالمللی.
همچنین پیشنهاد تأسیس «مرکز جهاد علمی-تبلیغی شهید سلیمانی» برای سازماندهی طلاب جهادی، نوآورانه و در مسیر تمدن اسلامی، محور مهم دیگری است .
ششم _ تأکید بر مدل مدیریت هدفمند و شبکهسازی نوین
مدیریت سنتی، در عین حفظ اصالت حوزه برای حرکت تمدنی حوزه ، کافی نیست و در شرایط پیچیده و ترکیبی امروز؛ حرکتی بر اساس تحقق ماموریت جهاد تمدنی می طلبد . راهحل پیشنهادی:
مدیریت مبتنی بر هدف.
شبکهسازی میان نخبگان حوزوی.
بهرهگیری از مؤسسات تخصصی مدیریت، فناوری و تحلیل راهبردی.
مجمع نمایندگان طلاب وفضلای حوزه علمیه ؛ باید خود را همراه با ساختار کلان حوزه های علمیه به نهاد پیشران تحول مدیریتی درونحوزوی ارتقاء دهد.
هفتم _ لزوم نگاه تمدنی و بینالمللی در آموزش و تبلیغ
حوزه علمیه قم باید مرکز تولید اندیشه دینی جهانی شود. در این مسیر:
آموزش سنتی باید در خدمت نظام فکری و تمدنی اسلام ناب قرار گیرد.
تبلیغ بینالمللی باید از طریق تربیت طلاب توانمند، چندزبانه و دارای اندیشه تمدنی تقویت شود.
مجمع نمایندگان طلاب وفضلای حوزه علمیه قم ، محور اتصال طلاب با جریان جهانی تمدنسازی اسلامی باشد.
با این نگاه جامع ؛ می توان نقشه راهی راهبردی برای بازمهندسی نقش مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه های علمیه ترسیم نمودونیز به افق گشایی برای حوزه علمیه پیشرو و سرامد در مسیر جهاد تمدنی و تمدن نوین اسلامی دست یافت .
این نقشه راه،
نیازمند است به :
طراحی برنامه جامع عملیاتی برای مجمع نمایندگان طلاب وفضلای حوزه علمیه قم ،
تدوین نظام ارزیابی پیشرفت تمدنسازی حوزه های علمیه ،
و همافزایی با نهادهای انقلابی در سطح ملی و جهانی .
والسلام علیکم ورحمه الله وبرکاته
١٨ / ٣/ ١۴٠۴
عباس کعبی