مرکز علمی فرهنگی امام حسین (ع)

تحت اشراف حضرت آیت الله عباس کعبی

علل و پیامدهای شیوع پدیده نگهداری از سگ

مصاحبه تلفنی ایت الله عباس کعبی با برنامه پخش زنده ارمان شبکه قران سیما با موضوع : ابعاد اخلاقی اجتماعی وتربیتی و روانی وفقهی پدیده نا به هنجار سگ گردانی در محیط های عمومی ونگه داری سگ های تزیینی در میان خانواده ومحیط های انسانی

مصاحبه تلفنی ایت الله عباس کعبی با برنامه پخش زنده ارمان شبکه قران سیما با موضوع : ابعاد اخلاقی اجتماعی وتربیتی و روانی وفقهی پدیده نا به هنجار سگ گردانی در محیط های عمومی ونگه داری سگ های تزیینی در میان خانواده ومحیط های انسانی:

 

هویت‌زدایی و ایجاد بحران هویت و ترویج تبعیت بی‌منطق از سبک زندگی غربی یکی از تلاش‌هایی است که دشمنان اسلام و ایران انجام می‌دهند.

این پدیده ممکن است ناشی از توهم کلاس اجتماعی و زندگی لوکس یا جایگزینی محبت انسانی با دلبستگی‌های حیوانی یا تأثیر تبلیغات رسانه‌ای و فیلم‌های غربی و یا گسست نسلی و فقدان ارتباط با خانواده و در واقع ناتوانی در برقراری روابط سالم انسانی باشد.

همچنین احساس عقب‌ماندگی نسبت به طبقات بالا و تلاش برای شباهت ساختگی و یا خودنمایی در شبکه‌های اجتماعی با استفاده ابزاری از حیوانات برای جلب توجه از علل شیوع این پدیده می‌تواند باشد

راهکار اصلاح این پدیده بازگشت به هویت اسلامی، انس با قرآن، دعا، زیارت و تأسی به سبک زندگی اهل بیت (ع) ، احیای روابط انسانی مانند صله رحم، تربیت فرزند، انس با همسایه، و همچنین انس با طبیعت، پرورش گیاهان، فعالیت‌های هنری و خانوادگی و برگزاری دوره‌های هویتی‌یابی اسلامی در مدارس و دانشگاه‌ها می‌تواند مؤثر باشد.

همچنین نقد رسانه‌ای سبک زندگی غربی و افشاگری درباره پیامدهای آن و ترویج الگوهای مثبت می‌تواند به این هدف کمک کند. (من تشبه بقوم فهو منهم) هرکسی شبیه قومی شود، از آن ها به شمار می‌رود.

به نظر می‌رسد که در مورد ترویج سبک زندگی غربی به شکل ناخودآگاه و افراط و تفریط در این زمینه باید معالجه شود.

از لحاظ فقهی، مبانی این مسئله روشن است. در ایات قران نام سگ در چند مورد ذکر شده است. در دو مورد به شکل مثبت، مانند داستان اصحاب کهف که سگ در کنار مؤمنان بوده و یا در آیه پنج سوره مائده که به آموزش شکار با سگ تعلیم دیده اشاره می‌کند. بنابراین، این‌گونه نیست که نگاه به سگ به طور کلی منفی باشد؛ اما بنا به حکمت‌های متعدد و مصالح واقعی، ازجمله بهداشت ؛ سگ به عنوان حیوان نجس العین معرفی شده است و نگهداری آن در خانه توصیه نمی‌شود.

در موارد خاصی مانند نگهبانی یا شکار، یا گله ؛ احادیثی وجود دارد که به سگ گله، سگ شکار، و سگ امنیت اشاره می‌کند. مثلاً پلیس بعضاً از سگ استفاده می‌کنند. برخی متأسفانه به جای نگهداری مفید از سگ برای شکار یا حفاظت گله‌داری، از آن به عنوان حیوان تزیینی صرفاً برای تفنن یا مدگرایی یا جایگزینی عاطفی با روابط انسانی استفاده می‌کنند. این امر نه تنها فایده‌ای ندارد، بلکه از لحاظ فقهی به خاطر تماس با نجاست و تأثیر منفی تربیتی و ترویج سبک زندگی غربی، خلاف شرع تلقی می‌شود.

نگهداری سگ در فضای زندگی مانند خانه‌های مسکونی و مکان‌های بسته ممکن است باعث منع طهارت، مانع حضور ملائکه و حتی موجب شبهه و اشکال در نماز گردد.

از لحاظ تربیتی و اخلاقی نیز نگهداری سگ می‌تواند باعث تضعیف پیوندهای انسانی و اجتماعی شود و حتی ممکن است به انزواگری، فردگرایی، کاهش گرایش به فرزندآوری، و تنهایی مزمن منجر گردد.

لذا بررسی این مسئله با توجه به تأثیر سبک زندگی مدرن و سکولار بر جوامع اسلامی حائز اهمیت است. این موضوع می‌تواند به جای خدا محوری، منجر به فردگرایی و به جای ترویج مسئولیت، خانواده‌محوری و عبودیت و بندگی خدا موجب لذت‌گرایی مصرفی و استقلال فردی مطلق و زندگی لوکس شود و منجر به افول ارزش‌های خانوادگی، کاهش جمعیت انسانی، افزایش تنهایی، افسردگی، اختلالات هویتی و کمرنگ شدن روابط اجتماعی اصیل می‌شود.

به همین دلیل، همان‌طور که ذکر شد، به استثنای سگ‌های شکاری، سگ گله، سگ محافظ و سگ پلیس، آوردن سگ به فضای خانه در کنار اعضای خانواده و در محیط شهری نه تنها موجب اذیت و آزار می‌شود بلکه روابط گرم خانوادگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

همچنین این موضوع نمادی از طبقه برتر تجمل‌گرایی محسوب می‌شود. عادی‌سازی سگ‌گردانی در معابر عمومی، به ویژه در شهرهای مذهبی، نوعی تحقیر فرهنگی و تقابل با سبک زندگی اسلامی است که باید با آن مقابله کرد.

ماهنامه مرکز

ماهنامه شماره ۴۱۹
پیمایش به بالا