مرکز علمی فرهنگی امام حسین (ع)

تحت اشراف حضرت آیت الله عباس کعبی

توصیه‌های امام صادق (ع) درخصوص کار و فعالیت اقتصادی مطلوب برای جامعه

بیانات آیت الله کعبی در قالب پیوند دانشگاه وصنعت در توسعه منابع انسانی و اشتغال و کار افرینی  بامشارکت دانشگاه علوم وفنون دریایی خرمشهر و شرکت کشتی سازی امسکو و با حضور امیر ایرانی فرمانده ارتش جمهوری اسلامی ایران وائمه جمعه ومسئولان خرمشهر وابادان:

 

امام صادق علیه‌السلام به عنوان یک منبع الهام‌بخش در عرصه‌های مختلف شناخته می‌شود و یکی از درس‌های معاصر مکتب ایشان، توجه به مقوله اقتصاد مقاومتی و سرمایه‌گذاری برای تولید و اشتغال است.

کار مورد تشویق امام علیه‌السلام، کار مستقل است و نه کار تابع. تفاوت بین کار مستقل و تابع این است که در کار تابع، فرد با دیگران کار می‌کند، در حالی که در کار مستقل، فرد برای خودش کار می‌کند. به زبان ادبیات امروزی، این نوع کار به بخش خصوصی مربوط می‌شود و خودش می‌تواند یک عرصه‌ را جلو ببرد.

ویژگی دوم کار مطلوب از دیدگاه امام صادق علیه‌السلام، کار آزاد است و نه کار دولتی. کار دولتی به معنای مشغول شدن در یک مکان و دریافت حقوق مورد تشویق نیست. آنچه مورد تقویق قرار دارد، کاری است که آزاد باشد و به صورت مستقل منجر به تولید ثروت شود.

ویژگی سوم کار مطلوب از نظر امام صادق علیه‌السلام، کار تولیدی است و نه کار مصرفی یا دلالی. کار باید به تولید ثروت و آبادانی منجر شود و در نهایت موجب پیشرفت جامعه گردد.

ویژگی چهارم این است که کار باید منجر به عدالت اجتماعی شود و نتایج آن به کاهش شکاف و فاصله طبقاتی بین اقشار مختلف جامعه بینجامد؛ ویژگی پنجم این است که کار باید مردمی باشد و بر محور مردم شکل گیرد نه آنکه توسط دولت سامان داده بشود، بلکه باید به صورت مردمی اجرا شود.

در اینجا لازم است اشاره‌ای داشته باشم به سه نوع اقتصاد موجود: اول، اقتصاد دولتی که نمونه‌اش نظام‌های ورشکسته کمونیستی است؛ دوم، اقتصاد سرمایه‌داری که در آن درصد محدودی از سرمایه‌داران بر منابع تسلط دارند و عملاً مردم حذف می‌شوند؛ و سوم، اقتصاد مردمی است که در آن مردم در پروژه‌های کلان مشارکت دارند و عایدی واقعی از اقتصاد نصیبشان می‌شود. یکی از شاخصه‌های مهم اقتصاد مقاومتی، مردمی بودن آن است.

شاید این سؤال پیش آید که مستندات این مباحث از امام صادق (ع) کجا قابل مشاهده است. به جلد هفدهم «وسائل الشیعه» که کتابی معتبر در زمینه تجارت، تولید و کارآمدی و ارتباط آن با عزت و پیشرفت است، مراجعه کنیم.

مدل پیشنهادی برای تحقق اقتصاد مقاومتی، تفکیک بین مدیریت و مالکیت است. ما باید در کشور به گونه‌ای عمل کنیم که مردم مالک و سهام‌دار شوند و در میدان کار فعالیت کنند. اما چالش‌هایی مانند عدم آشنایی با مهارت‌های لازم، کمبود سرمایه، فقدان دانش کافی و نداشتن قدرت ریسک وجود دارد. بنابراین لازم است از ظرفیت سرمایه‌داران بخش خصوصی بهره‌برداری کنیم. الگوی تفکیک مالکیت و مدیریت به این صورت است که مدیریت به سرمایه‌گذاران واگذار می‌شود، اما منتفعان و ذینفعان همان مردم شهر و روستا خواهند بود.

سرمایه‌گذاران با داشتن سرمایه، دانش و شجاعت لازم برای ریسک کردن، توسط دولت حمایت شوند و آنها نیز مردم را سهام‌دار و شریک پروژه‌های خود کنند، با پیاده‌سازی الگوی مالکیت-مدیریت، می‌توانیم شاهد یک نهضت تولید و جهش در عرصه اشتغال باشیم.

پنجشنبه ۴/ ۲/ ۱۴۰۴ خرمشهر

ماهنامه مرکز

ماهنامه شماره ۴۱۹
پیمایش به بالا